Trẻ có tính hiếu động thể hiện sự năng động, luôn vận động, tò mò, tìm tòi, khám phá thế giới xung quanh. Khả năng tìm tòi, khám phá... được nhìn nhận là rất có lợi cho sự phát triển trí tuệ của trẻ
Trẻ có tính hiếu động còn được các chuyên gia nhận định là thông minh và tính hiếu động là khả năng tuyệt vời của trẻ. Ngược lại, trẻ có tính hiếu động mà bị cha mẹ cho là xấu và cấm đoán, ngăn cản bằng nhiều hình thức như đe dọa, đánh, nhốt... để đừng quậy nữa sẽ ảnh hưởng xấu đến tâm lý của trẻ và vô tình cản trở sự phát triển tốt của trẻ.
![]() |
Bệnh Tăng Động Kém Chú Ý Là Gì ? |
Bệnh tăng động giảm chú ý (ADHD) Theo thống kê cứ 100 trẻ thì có từ 3 đến 5 trẻ mắc rối loạn này với một số triệu chứng bắt đầu trước tuổi lên 7. Trẻ có xu hướng hiếu động quá mức dưới dạng đứng ngồi không yên, không có khả năng tập trung, thường xuyên giận dữ, bốc đồng, ăn nói bộp chộp theo kiểu "chưa hỏi đã nói, chưa gọi đã thưa"... Các hành vi này tác động đến mối quan hệ của trẻ với gia đình và mọi người xung quanh, ảnh hưởng đến khả năng học tập và hoạt động bình thường của trẻ.
Thực tế không ít trẻ mắc bệnh ADHD ở mức độ nặng mới được các bậc cha mẹ phát hiện và đưa đi khám. Nguyên nhân là do cha mẹ ít quan tâm đến trẻ, giao hẳn trẻ cho ông bà hoặc người giúp việc chăm sóc hoặc cha mẹ chưa được trang bị đầy đủ kiến thức, tâm lý về trường hợp này.
Nhiều phụ huynh cho biết họ đưa con đến bệnh viện khám là do yêu cầu từ phía nhà trường, vì trẻ không kiềm chế được hành vi và lời nói trong lớp. Trẻ khó tập trung để tiếp thu bài, hay phá bạn, không thể ngồi yên để viết bài. Ở nhà, trẻ luôn chạy nhảy, hay va chạm đồ vật xung quanh, rất cẩu thả, không biết lắng nghe người lớn. Các trẻ tăng động thường bị cha mẹ và thầy cô trừng phạt nhưng không có kết quả. Mặt khác, trẻ không có khả năng tự tổ chức cuộc sống (như tự sắp xếp quần áo, sách vở, đồ chơi). Trẻ không nói chuyện như các trẻ khác cùng tuổi (nói như em bé, nói lắp, khó hiểu). Trong gia đình, trẻ khó hòa thuận với anh chị em, hay phô trương, khoe khoang, luôn gây gổ và đôi khi tỏ ra tàn nhẫn. Đa số phụ huynh đưa con đi khám tâm lý đều tỏ ra lo lắng vì không biết con mắc bệnh gì.
Trẻ mắc ADHD sẽ có biểu hiện thái quá về mặt vận động, trẻ thường không tập trung, không ngồi yên một chỗ. Bệnh ADHD nếu được phát hiện sớm và can thiệp đúng mức sẽ giúp trẻ phát triển tốt. Ngược lại, nếu không được điều trị, trẻ càng lớn càng trở nên hung hăng. Với tính khí như vậy, trẻ sẽ trở thành gánh nặng cho gia đình và không được suôn sẻ trong đời sống xã hội. “Tăng động giảm chú ý là một tình trạng bệnh lý, nhưng cũng là bệnh của não. Chúng ta biết rằng não thích nghi và thay đổi dựa trên các kích thích của môi trường, nơi nó được tiếp xúc lặp đi lặp lại”
Bệnh chỉ được xác định khi có tối thiểu 6 triệu chứng (hoặc hơn) và kéo dài liên tục trong 6 tháng. Ngoài ra, những biểu hiện này của bé xảy ra trong gia đình và trường học.
Triệu chứng của bé bị kém tập trung:
- Không chú ý chi tiết và hay phạm lỗi do lơ đễnh.
- Khó tập trung chú ý khi học và chơi.
- Thường có vẻ không nghe khi được nói trực tiếp.
- Không theo kịp và hoàn thành công việc.
- Khó tổ chức công việc.
- Tránh né, không thích làm việc cần tập trung trí tuệ.
- Thường làm mất đồ.
- Thường quên công việc hàng ngày.
- Thường bị phân tâm do kích thích bên ngoài.
![]() |
Bệnh Tăng Động Kém Chú Ý Là Gì ? |
Triệu chứng của bé có bệnh tăng động:
- Cựa quậy bàn tay, chân hoặc ngọ ngoậy trên ghế.
- Thường đứng lên bỏ ghế lúc đang học tập.
- Chạy hoặc leo trèo khắp nơi không thích hợp.
- Khó chơi một cách yên ắng.
- Thường đi hoặc làm như đang ngồi trên lò xo.
- Thường nói quá nhiều.
Triệu chứng của bé có tính bốc đồng
- Thốt ra câu trả lời trước khi chấm dứt câu hỏi
- Ít kiên nhẫn chờ đến phiên mình.
- Thường cắt ngang hoặc xâm lấn, áp đặt đối với người khác.
Trẻ mắc bệnh ADHD ở tuổi chưa biết đi thường khóc suốt ngày và ngọ nguậy liên tục. Phần lớn trẻ bộc lộ hiếu động rõ hơn khi chúng bắt đầu biết đi (hơn 1 tuổi). Lúc đó, trẻ có một số đặc điểm mà nếu chú ý cha mẹ sẽ dễ dàng nhận ra như trẻ mất khả năng tập trung, trẻ định làm một việc rồi lại quên mất. Ví dụ: Trẻ định đi xuống sân chơi bỗng nhiên lại quẹo vào phòng khách hoặc đã xuống sân mà không nhớ ra ý định ban đầu của trẻ.
Trẻ thiếu khả năng suy nghĩ trước khi hành động hoặc không nghĩ đến hậu quả của hành động. Chẳng hạn, trái banh lăn ra ngoài đường, trẻ lập tức phóng theo mà không cần quan sát xem có xe cộ chạy hay vật cản gì không. Ở nhà cũng như trong trường học, trẻ thường phá ngang, phá bĩnh. Vì lẽ đó, trẻ thường gặp phải tai nạn. Sự hiếu động này xảy ra liên tục và thái quá so với lứa tuổi của trẻ. Thường 2-4 tuổi, trẻ cũng rất hiếu động nhưng là sự phát triển bình thường, còn ở trẻ mắc bệnh ADHD thì những hành động thường không có mục đích, trẻ bồn chồn và không lúc nào yên. So với những trẻ bình thường, chúng gia tăng về tính chất cũng như số lượng hành động. .Đó là bệnh rối loạn tăng động giảm chú ý. Đây là một trong những rối loạn hay gặp nhất về tâm thần ở trẻ em, tuy nhiên dễ bị bỏ qua khi trẻ còn nhỏ do cha mẹ nhầm tưởng là trẻ hiếu động. Vì thấy chúng quá hiếu động so với trẻ bình thường khác. Chúng thường xuyên chạy nhảy vận động không ngừng, không biết mệt mỏi, chỉ trừ lúc ngủ có biểu hiện ngủ ít và khó ngủ hơn những trẻ khác… ở trẻ trai hơn gái, với tỷ lệ khoảng 4 nam 1 nữ.
Các bậc phụ huynh thường tự hào về đứa con hiếu động của mình, vì cho rằng trẻ càng “quậy” càng thông minh. Nhiều người không biết, một số trẻ vận động quá sức, liên tục có thể đã mắc bệnh ADHD (tức trẻ thiếu sự chú ý cần thiết đồng thời vận động thái quá). Trẻ ADHD sẽ khó phát triển nhân cách bình thường và rất dễ trở nên hung bạo. Đây là một dạng bệnh tâm lý, nếu phát hiện sớm và điều trị với phương pháp phù hợp, trẻ sẽ phát triển rất tốt.Bệnh khởi phát tước 7 tuổi, duy trì cho tới tuổi trưởng thành (15 – 20%), có trường hợp giảm dần và mất hẳn. Tỷ lệ mắc ở người lớn là 2 – 7%.
Khi tồn tại ở giai đoạn vị thành niên và tuổi trưởng thành dẫn đến chuyện nghiện rượu, dùng ma túy và rối loạn cư xử. Trẻ dễ có biểu hiện thách thức, chống đối gia đình và xã hội. Nếu lái xe, trẻ có nguy cơ gây tai nạn nhiều hơn so với các trẻ khác. Do đó, khi phát hiện con có dấu hiệu tăng động, kém tập trung, phụ huynh nên đưa trẻ đến những cơ sở khám tâm lý và tâm thần để được chẩn đoán và điều trị ngay từ lúc nhỏ.
Biểu hiện của trẻ rất dễ nhận biết: trẻ khóc suốt ngày và ngọ nguậy liên tục; hoặc trẻ mất khả năng tập trung hay sự tập trung này lại thiếu mạch lạc, thiếu nhất quán; trẻ thiếu khả năng suy nghĩ trước khi hành động, các hành động thường không có mục đích; trẻ bồn chồn và thường không lúc nào yên. Khi trẻ đi học, kết quả học tập của trẻ ngày càng sa sút, nên dễ bị coi là học sinh cá biệt.
Trong đầu trẻ thường xuyên xuất hiện những ý tưởng nào đó, thường là những ý tưởng khó tin nhất. Nhưng hành động của nó lại vượt trước ý nghĩ và đứa trẻ lao vào làm một cái gì đó mà không suy tính hết. Từ đó nảy sinh các hành động "côn đồ" làm cha mẹ và thày cô không chịu nổi. Ngoài ra, trẻ rất hay đánh nhau, bởi chúng thường nói những điều không được suy nghĩ cẩn thận, xúc phạm đến bạn cùng trang lứa - đứa trẻ nói trước, sau mới suy nghĩ. Nguyên nhân gây lộn cũng có thể khác, chẳng hạn những bé quá năng động này cố tiến tới vai trò thủ lĩnh, nhưng ý tưởng của chúng không thu hút và không nhận được sự ủng hộ của bạn bè. Bởi vậy theo thời gian, trẻ sẽ chỉ còn lại một mình vì không ai muốn kết bạn với nó.
Sự học tập kém cỏi của trẻ quá hiếu động không phải vì khả năng trí tuệ thấp, mà vì chúng khó tập trung sự chú ý vào một môn học nào đó. Những lỗi trong bài tập không phải do không hiểu mà do sự không chú ý. Học sinh quá hiếu động khó tổ chức bản thân bởi vậy chúng luôn luôn không kịp làm một cái gì đó và bị xao lãng. Còn thầy cô lại tưởng rằng nó cố ý không nghe giảng.
Các nhà tâm lý cho rằng những em bé như vậy dường như bơi theo dòng nước. Điều đó có nghĩa là ý nghĩ của chúng lộn xộn, tự đến và đi theo hoàn cảnh bên ngoài. Ví dụ, chúng nhìn thấy con chó ngoài sân và xao lãng bài chính tả. Do sự "thiếu kỷ luật" trong tư duy và phát ngôn nên vốn từ của những trẻ này nghèo nàn. Chúng gặp khó khăn hơn trong việc định nghĩa chính xác các đồ vật và hiện tượng, đặc biệt chật vật với tư duy trừu tượng, như không gian và thời gian. Nếu cha mẹ không chú ý đến điều đó có thể xảy ra sự suy giảm thứ cấp trong phát triển trí tuệ. Đáng tiếc là điều đó xảy ra khi ban đầu chỉ số thông minh của em không hề thấp hơn bạn bè cùng lứa.
Tăng động giảm chú ý là chứng bệnh mạn tính, trẻ càng luyện tập được nhiều thói quen tốt, thay đổi hành vi từ tiêu cực sang tích cực thì khi lớn lên trẻ vẫn có cơ hội để thành công trong cuộc sống.
Chẩn đoán căn bệnh này không phải dễ, vì dễ lầm lẫn với những rối loạn tâm lý khác. Vì vậy, cần phải cho trẻ làm nhiều bài trắc nghiệm khác nhau..Trước tiên là những bài trắc nghiệm có liên quan đến sự phát triển về vận động và trí não của trẻ. Những bài trắc nghiệm về tâm lý và thần kinh tâm lý cũng cần phải được xem xét nhằm đánh giá trí thông minh cũng như khả năng học tập của trẻ. Cuối cùng không quên hỏi trẻ về những khó khăn hiện tại mà trẻ gặp phải.
0 comments:
Post a Comment